RPA część 1
ZRÓBMY SOBIE ROBOTA
Czym jest RPA i jakie daje korzyści? O tym przeczytacie w poniższym artykule.
- Definicja RPA.
RPA (z ang. Robotic Process Automation) to dosłownie zrobotyzowana automatyzacja procesów. W praktyce jest to technologia, która pozwala realizować różne zadania w wielu systemach informatycznych, bez udziału człowieka. Rozwiązania klasy RPA umożliwiają automatyzację powtarzalnych czynności dzięki odwzorowaniu pracy człowieka na poziomie interfejsu (GUI). Czynności wykonywane przez roboty powinny mieć jasno określoną logikę, ustalone reguły oraz operować na ustrukturyzowanych danych.
Dodatkowo roboty świetnie sprawdzają się w obsłudze systemów „legacy”, gdzie zazwyczaj logika jest bardzo złożona, brakuje dokumentacji, a wymiana ich na nowe wersje pociąga za sobą wysokie koszty finansowe i czasowe. Należy jednak pamiętać, że robotyzacja obsługi systemów „legacy” nie eliminuje, a jedynie ukrywa ryzyka związane z ich utrzymaniem.
W zależności od sposobu pracy robota możemy wyróżnić 2 typy robotów:
- Typ nadzorowany (z ang. attended) wymaga na bieżąco zaangażowania ze strony człowieka. Zazwyczaj tego typu roboty pracują na pulpicie i pomagają w wykonaniu powtarzalnych, prostych zadań
- Typ nienadzorowany (z ang. unattended) nie wymaga zaangażowania ze strony człowieka. Roboty te pracują w tle i mogą być wyzwalane ręcznie lub przez określone zdarzenia, np. harmonogram uruchomienia.
- Narzędzia (nie)potrzebne do RPA.
Aby wytwarzać proste roboty nie potrzebujemy do tego celu specjalistycznych i drogich narzędzi klasy RPA. Na początku możemy skorzystać z:
- Darmowych rozwiązań klasy Open Source tj. UIVision(Kantu), SikuliX czy OPAL (Open Process Automation Layer)
- Dedykowanego języka skryptowego do automatyzacji tj. AutoIt Tools Suite, Robot Framework czy AutoHotkey_L
- Darmowych wersji narzędzi płatnych z ograniczonymi funkcjonalnościami tj. AutomationAnyware, AutomationEdge Platform czy RPA Platform (UIPath).
Jednakże wraz z rosnącą ilością zrobotyzowanych procesów warto zastanowić się nad zakupem licencji na tzw. Orchestrator, który jest sercem zautomatyzowanych procesów.
Orchestrator umożliwia udostępnianie, wdrażanie, wyzwalanie, monitorowanie, mierzenie, śledzenie i zapewnianie bezpieczeństwa każdego robota w organizacji. Zazwyczaj zarządzanie robotami możliwe jest z poziomu przeglądarki internetowej.
Najbardziej zaawansowane i zarazem najdroższe narzędzia klasy RPA umożliwiają dodatkowo automatyczne nagrywanie wykonywanych czynności w procesie, a co za tym idzie automatyczne programowanie takiego robota. W większym stopniu jednak nagrywanie procesów biznesowych wykorzystuje się do optymalizacji procesów niż ich programowania.
Na początku przygody z robotyzacją przydatniejsze od zakupu narzędzia jest zaangażowanie doświadczonego konsultanta, który pokaże, jak analizować i oceniać procesy pod kątem automatyzacji oraz jakich błędów uniknąć, żeby na samym początku nie spalić RPA w firmie. Ale o tym może następnym razem.
- Korzyści płynące z RPA.
Najczęściej zysk z robotyzacji procesów liczymy w zaoszczędzonych FTE oraz ile razy szybciej realizowany jest dany proces po zrobotyzowaniu. Oprócz obniżenia kosztów obsługi procesów, znacznie poprawia się jakoś świadczonych usług, gdyż roboty nie męczą się i nie popełniają błędów.
Jednakże, według mnie największą korzyścią jaką daje robotyzacja to odciążenie specjalistów od wielu nużących i powtarzalnych czynności, pozwalając im skupić się na realizacji ambitniejszych zadań. Dzięki czemu wzrasta zadowolenie pracowników, a co za tym idzie ich produktywność i kreatywność.
- Czy istnieją procesy idealne do robotyzacji?
Wybierając proces do robotyzacji powinniśmy zadać sobie szereg pytań, aby móc oszacować jaki osiągniemy zysk oraz faktyczną gotowość danego procesu do zrobotyzowania. Na etapie analizy zazwyczaj pojawia się wiele możliwości na optymalizację poszczególnych zadań
w procesie, co jest dodatkową korzyścią pozwalającą na uporządkowanie i standaryzację procesu.
Dotychczasowe nasze doświadczenia z robotyzacją pokazują, że najtrudniejsze jest i zajmuje najwięcej czasu zebranie kompletnych
i jednoznacznych informacji o każdym kroku w procesie. Z naszych obserwacji wynika, że bardzo często zdarza się, że ten sam proces wykonywany jak w różny sposób przez różne osoby, dając ten sam rezultat. Dlatego też przed przystąpieniem do wytwarzania nowego robota, często konieczne okazuje się uporządkowanie i zmiana danego procesu, aby mieć pewność, że robotyzacja przyniesie szacowany zysk.
Co w rezultacie skutkuje tym, że analiza procesu zabiera nawet 80%, a programowanie 20% całości czasu poświęconego na wytworzenie robota.
Krótko mówiąc: Nie ma robotyzacji bez standaryzacji.
Podsumowując, proces idealny do robotyzacji powinien:
- Być uporządkowany - mieć jasno określone kroki i reguły według których są podejmowane decyzje.
- Operować na kliku systemach, gdzie wymagane jest przełączenie się pomiędzy kilkoma interfejsami.
- Operować na systemach, które są stabilne i dodawanie w nich nowych funkcjonalności nie będzie wpływać na poprawność pracy robota.
- Podatny na błędy ludzkie, które mimo najwyższej koncentracji mogą się zawsze pojawić.
- Być czasochłonny, powtarzalny i monotonny - taki, który w żadnym stopniu nie rozwija pracowników.
Z robotyzacji takich właśnie procesu można wyciągnąć największe korzyści, nie tylko finansowe.
- Przyszłość RPA. Co powiecie na Hiperautomatyzację?
Hiperautomatyzacja to wykorzystanie wielu narzędzi informatycznych, wzbogaconych o mechanizmy sztucznej inteligencji, aby maksymalnie zautomatyzować procesy. Spróbujmy sobie wyobrazić jakie daje możliwości połączenie narzędzi: RPA, OCR, SI, chatbotów, voicebotów, LowCode/NoCode. Czy nie brzmi to trochę jak projekt “Take & Go"?
Już za 2 tygodnie druga część artykułu, w której opiszemy przykłady praktyczne zrobotyzowanych procesów w Rossmannie oraz napotkane podczas ich robotyzacji trudności.
Dodatkowe artykuły i portale branżowe do poczytania:
- https://robonomika.pl/ - portal branżowy dotyczący robotyzacji procesów i ich wpływu na organizację.
- https://www.jcommerce.pl/jpro/artykuly/robotic-process-automation-w-czym-tkwi-sekret-jej-popularnosci - ciekawy wywiad z programistą RPA, który opowiada o różnych aspektach RPA.
- https://www.guru99.com/robotics-process-automation-tools.html - zestawienie TOP 20 narzędzi do RPA w 2020 opisujące ich najciekawsze funkcje.